’Wij leggen dik geld toe’

Ontwikkelbedrijf WerkSaam voelt zich gesterkt door landelijk onderzoek

WerkSaam Westfriesland verdient geen cent aan productie die deelnemers aan re-integratietrajecten leveren bij bedrijven. Landelijk onderzoek van Berenschot, waar het in Hoorn gevestigde ontwikkelingsbedrijf aan meewerkte, onderstreept die bewering.

In plaats van een verdienmodel, zoals vakbond FNV WerkSaam voor de voeten werpt, moet er volgens WerkSaamdirecteur Marjolijn Dölle juist dik geld bij. Beide partijen stonden vorig jaar tegenover elkaar bij de rechter omdat de vakbond vond dat WerkSaam weigerde informatie te verstrekken over de trajecten. Via de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) wilde de FNV dat afdwingen. Uiteindelijk kwam het niet tot een uitspraak doordat WerkSaam cijfers alsnog leverde.

Aan het onderzoek deden 47 ontwikkelbedrijven mee. De uitkomsten halen de verwijten van de FNV volgens Dölle onderuit: „De bond blijft van mening dat wij vaste banen verdringen doordat mensen met een bijstandsuitkering via WerkSaam productiewerk verrichten. FNV vindt dat iedereen die werk verricht, betaald moet worden. Maar de bond vergeet dat deze groep nog geen reële loonwaarde heeft. Ze hebben veel begeleiding, coaching en scholing nodig. Daar gaat veel tijd én geld in zitten.”

Krapte

Met een arbeidscoach wordt een traject uitgezet dat moet leiden tot betaald werk. Vaak moeten ook oplossingen worden gezocht voor bijvoorbeeld schuldenproblematiek, huisvesting en  taalachterstand. Vanwege krapte op de arbeidsmarkt krijgen deelnemers nu sneller een baan. Dat verklaart volgens Marjolijn Dölle dat er nu 50 tot 75 mensen in een re-integratietraject zitten. Eigenlijk is er ruimte voor het dubbele aantal. Per jaar volgen zo’n vijfhonderd bijstandsgerechtigden een parcours om kansen op betaald werk te vergroten.

Het onderzoek van Berenschot wijst uit dat kosten bij deze trajecten hoger zijn dan opbrengsten. Minister Carola Schouten van armoedebeleid, participatie en pensioenen liet uitzoeken of de bewering van FNVklopt dat deelnemers te lang en vaak zonder salaris productiewerk verrichten waarmee ze betaald werk verdringen. En dat ontwikkelbedrijven er financieel voordeel van hebben. Berenschot schat dat trajecten een jaaromzet opleveren van 11,1 miljoen euro.Dat is slechts1,4 procent van de totale omzet van de ontwikkelbedrijven die gegevens aanleverden. Met coaching, begeleiding, werkruimten en andere faciliteiten bleek 29,3 miljoen aan kosten gemoeid. Acht op de tien deelnemers ronden een traject binnen een halfjaar af. Van hen stroomt ruim de helft door naar een betaalde baan. Anderen hebben meer tijd nodig.

’Heel naar’

Voor Dölle is de conclusie glashelder: „Wij verdienen niet op deze mensen. Het tegendeel van het beeld dat de FNV schetst, is hiermee bewezen. De bond heeft conclusies getrokken en ons verwijten gemaakt op basis van foutieve aannames. Het rapport dat de bond uitbracht over deze kwestie kwam een dag voor het werkbezoek van minister Schouten aan WerkSaam in februari naar buiten. Dat vonden wij heel naar. We streven beide hetzelfde na: mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt naar betaald werk leiden. FNV heeft klachten over de Participatiewet. Die hebben wij ook. Het is een ordinaire bezuiniging. Dat hebben we de minister duidelijk gemaakt. Maar de bond moet de strijd niet over onze rug uitvechten.” Vorige week heeft Dölle een gesprek gehad met vicevoorzitter Kitty Jong van de FNV en de voorzitter van Cedris bij, de landelijke organisatie van ontwikkelbedrijven. „Wij hebben opnieuw de hand uitgestoken. Door de Participatiewet dreigen mensen tussen wal en schip te vallen. Wij pleiten voor de menselijke maat. Bijvoorbeeld als bijstandsgerechtigden iets vergeten in te vullen. Of dat foutief doen. Van fraude is dan geen sprake. Dan moet niet direct de uitkering worden teruggevorderd.”

Reactie FNV

Déjo Overdijk, bestuurder FNV Uitkeringsgerechtigden, houdt er een andere zienswijze op na: „Onze conclusies, uit ons eigen rapport van februari 2022, zijn gebaseerd op cijfers van WerkSaam zelf. Die zijn heel duidelijk. Zodra mensen productief werk doen, leveren ze geld op. Maar ze krijgen daar zelf geen euro voor. En de doorstroom naar betaald werk is gewoon laag. Wij willen een aanpak waarin mensen actief bemiddeld worden naar betaald werk en her-, om- of bijscholing krijgen. Als FNV bieden we WerkSaam al jarenlang aan om hierbij te helpen. Het geld dat mensen verdienen wordt in de jaarrekeningen echter niet genoemd.”

Uit: Noordhollands Dagblad, 11 juni 2022

Klik hier voor het artikel